Кышында иммунитети начар болгондуктан балдарыбыз көп ооруп калышы мүмкүн. Жөтөл менен коштолгон сезгенген же ангина мектепке чейинки жана мектеп курагындагы балдардын көбүн жабыркаткан симптомдор болуп саналат. Көбүнчө оорунун себеби назофарингеалдык бездин сезгениши болушу мүмкүн.

Аденоиддер деген эмне?

Аденоиддер (латын тилинен adenoid) – 3-10 жаштагы балдарда көбүнчө мурун-тамак безинин лимфоиддик тканынын патологиялык өсүшү. Көбүнчө баладагы аденоиддер 3 жаштан 7 жашка чейин пайда болот. Азыркы учурда эрте курактагы балдарда аденоиддердин пайда болуу тенденциясы байкалууда.

Аденоиддердин коркунучу кандай?

• Угуунун начарлашы.
• Тез-тез суук тийүү.
• Аденоидит – мурун-тамак безинин өнөкөт сезгенүүсү; мектепте сабак аткаруусунун төмөндөөсү (кычкылтектин (кислород) дайыма жетишсиздигинен мээ жабыркайт).
• Сүйлөө бузулушу (бет скелетинин сөөктөрүнүн өсүшүнүн бузулушу).
• Тез-тез отит.
• Дем алуу жолдорунун сезгенүү оорулары – фарингит, ларингит, трахеит, бронхит.
• Аденоиддик жөтөл.

Себептери

• Эндокриндик жана лимфа системаларынын структурасынын четтөөсүнө байланыштуу мурун-жуткундун бадамча безинин өсүшүнө тукум куучулук.
• Туура эмес тамактануу (ашыкча тамактануу) жана бир катар вирустардын уулуу таасири.
• Балдардын жугуштуу оорулары: көк жөтөл, кызамык, скарлатина жана дифтерия.

Симптомдору

• Бала оозу менен дем алат, ал көбүнчө түнкүсүн.
• Мурдунан аккан суу жок бирок мурун менен дем алуу кыйындайт.
• Дарылоо кыйын болгон мурундун узакка созулган суусу.

Ооз менен узакка созулган тайыз жана тез-тез дем алуу көкүрөктүн нормалдуу өнүгүшүн шарттап, анемияга алып келет. Мындан тышкары балдардын тынымсыз оозеки дем алуусунан беттин сөөктөрүнүн жана тиштеринин өсүшү бузулуп, беттин өзгөчө аденоиддик түрү пайда болот: оозу жарым ачык, астыңкы жаак узарып, салбырап, үстүнкү жагы азуу тиштери кыйла чыгып турат.

Эгерде сиз балаңыздан жогорудагы белгилердин бирин тапсаңыз, кечиктирбестен ЛОР дарыгерине кайрылыңыз. Дем алуу органдарынын оор бузулуусу жок I даражадагы аденоиддер табылган учурда аденоиддерди консервативдик дарылоо жүргүзүлөт.

Диагностика

Диагноз деталдуу текшерүүнүн, кылдаттык менен чогултулган анамнездин жана инструменталдык изилдөөлөрдүн маалыматтарынын негизинде коюлат. Төмөнкү аспаптык ыкмалары колдонулат:

• фарингоскопия;
• алдыңкы риноскопия;
• арткы риноскопия;
• мурун-тамактын рентгенографиясы;
• мурун-тамактын эндоскопиясы.

Дарылоо

Балдардын аденоиддерин операциянын жардамы менен дарылоо – аденотомия – ар бир адам үчүн зарыл эмес. Операция эң катуу учурларда гана жасалат. Эреже катары, хирургиялык кийлигишүү лимфоиддик ткандардын олуттуу пролиферациясында (II-III даражадагы аденоиддер) же олуттуу кыйынчылыктарда – угуунун начарлашында, мурундун дем алуусунун бузулушу, сүйлөөнүн бузулушу, тез-тез суук тийүү ж.б.

Бадамча бездерин алып салуу үчүн төмөнкү себептери бар:

• өнөкөт тонзиллит бадамча бездеринин сыртында патологиялык процесстердин себеби болуп калды (бөйрөктүн бузулушу, жүрөктүн жана муундардын ревматикалык оорулары);
• ириңдүү процесстин бадамча безинен (перитонзиллярдык ириңдүү) жайылышы;
• консервативдик дарылоонун үзгүлтүксүз курстарынын натыйжасыздыгы.

Ошентип, бир гана дарыгер хирургиялык дарылоону жүргүзүү керекпи же жокпу, хирургия үчүн себептерди жана критерийлерди эске алуу менен чече алат. Бул маселеде ата-энелер менен дарыгердин кызматташуусу ийгиликтүү натыйжа үчүн өтө маанилүү болуп саналат.

Алдын алуу

• Жогорку дем алуу жолдорунун жана ЛОР органдарынын ооруларын өз убагында жана сапаттуу дарылоо.
• Тиш кариес, жугуштуу оорулар, өзгөчө өнөкөт ооруларды өз убагында дарылоо.
• Организмдин жалпы каршылыгын жогорулатуу.
• Режимди жана тамактанууну нормалдаштыруу.
• Дененин катуулануусу.
• Ачык асманда сейилдөө.
• Суу процедуралары – нымдуу сүртүү, жуунуу.

Ошентип, баланы КРВИ, сасык тумоо жана жогорку дем алуу жолдорунун башка оорулары менен толук дарылоо зарыл экендигин белгилегибиз келет, алардын оор кесепеттери жогоруда айтылган оор кесепеттери үчүн коркунучтуу. Баланы сергек жашоо мүнөзүнө үйрөтүүнү унутпаңыз. Балдарыңыз быйылкы кышта да, кийинки жылдары да ден-соолукта болсун!