2018-2040-жылдарга Кыргыз Республикасын өнүктүрүүнүн Улуттук стратегиясына ылайык.

Приоритеттүү багыттардын бири – жаштардын потенциалын жогорулатуу, сапаттуу билим берүү системасын түзүү жана заманбап талаптарга жооп берген саламаттыкты сактоону өнүктүрүү. Стратегияда өнүгүүнүн негизги фактору катары сергек жашоого умтулуунун маанилүүлүгү баса белгиленген.

Бул стратегиянын негизги максаттарынын бири ден соолукту сактоого болгон мамилени өзгөртүү, оорулардын алдын алууга жана ар бир адамдын ден соолугун башкарууга активдүү катышуусуна басым жасоо болуп саналат. Бул жеке жана башка адамдардын ден соолугун сактоого жана чыңдоого жоопкерчиликтүү мамилени калыптандырууну камтыйт.

Бул стратегияны ишке ашыруунун алкагында 2024-жылдын 29-октябрында Республикалык ден соолукту чыңдоо жана массалык коммуникация борбору Кыргыз Республикасынын кесиптик лицейлеринин директорлорунун тарбия иштери боюнча орун басарлары үчүн «Коопсуз жана сергек жашоо образы» деген темада семинар өткөрдү.

Семинардын жүрүшүндө сергек жашоо образы, ден соолукка таасир этүүчү факторлор, өспүрүмдөрдүн тең салмактуу тамактануусу жана жугуштуу эмес оорулардын алдын алуу чаралары сыяктуу маанилүү аспектилер талкууланды.

 “Дени сак лицейлер” программасынын максаты – ден соолукту чыңдоочу шарттарды түзүү аркылуу лицейдин окуучулары, мугалимдери жана окуу процессинин бардык катышуучулары үчүн сергек жашоо образына жетишүү.

Программанын негизги максаттары:

• Сергек жашоо образын жайылтуу жана аны сактоо үчүн практикалык мүмкүнчүлүктөрдү берүү.

• Студенттердин ден соолук маселелери боюнча маалымдуулугун жогорулатуу.

• Сергек билим берүү чөйрөсүн түзүү, коопсуздук чараларын камсыздоо жана туура тамактанууну уюштуруу.

2022-жылы «Коопсуз жана сергек жашоо образы» колдонмосу иштелип чыккан, анда лицейдин окуу планына тиешелүү темалар камтылган. Бул жаштардын арасында сергек адаттарды андан ары калыптандырууга жана узак мөөнөттүү келечекте алардын ден соолугун чыңдоого негиз болот.

«Дени сак лицейлер» программасынын окуу планынын темалары

«Дени сак лицейлер» программасынын алкагында «Коопсуз жана сергек жашоо образы» колдонмосу иштелип чыкты, анда төмөнкү негизги темалар камтылган:

1. Ден соолуктун негиздери – ден соолукту сактоонун жана оорунун алдын алуунун негизги принциптерин түшүнүү.

2. Өспүрүм курактын өзгөчөлүктөрү – бул маанилүү жашоо баскычында пайда болгон физиологиялык жана психологиялык өзгөрүүлөрдү изилдөө.

3. Туура тамактануу – тең салмактуу тамактануунун принциптери жана анын өспүрүмдөрдүн ден соолугуна тийгизген таасири.

4. Психикалык (психикалык) ден соолук – психикалык бейпилдиктин мааниси жана аны сактоо ыкмалары.

5. Гендер жана эркектер менен аялдардын коомдогу ролу – коомдогу гендердик стереотиптерди жана теңчиликти талкуулоо.

6. Жоопкерчиликтүү жүрүм-турум жана ден соолук – адамдын ден соолугуна жана жүрүм-турумуна жоопкерчиликтүү мамиле кылуу көндүмдөрүн калыптандыруу.

7. Репродуктивдүү ден соолук – репродуктивдүү система, аны сактоонун маанилүүлүгү жана коопсуз практика жөнүндө билим.

8. Жашоо образы жана көз карандылык – жашоо образынын ден соолукка тийгизген таасири, ошондой эле көз карандылык көйгөйлөрү.

9. Жугуштуу оорулар – жугуштуу оорулардын алдын алуу, таануу жана дарылоо.

10. Өзгөчө кырдаалдар – өзгөчө кырдаалдарга даярдык жана коопсуздук чаралары.

Бул темалар студенттерге ден соолук жөнүндө бүтүндөй түшүнүктү өрчүтүүгө жана активдүү, сергек жашоого көмөктөшүүчү жакшы адаттарды өнүктүрүүгө жардам берет. Программа жаштардын ден соолугун чыңдоого жана алардын жашоосундагы ден соолук маселелерине аң-сезимдүү мамиле жасоого багытталган.