ЖАҢЫЛЫКТАР

Бүткүл дүйнөлүк кан донорунун күнү 2023

654

Кан, плазма тапшыр, жашоону бөлүш жана муну көбүрөөк жаса! Жыл сайын 14-июнда бүткүл дүйнөлүк кан донорлорунун күнү белгиленет. 2023-жылы Бүткүл дүйнөлүк кан донорлорунун күнү кампаниясы “Кан тапшыр, плазманы тапшыр, жашоону бөлүш жана муну көп жаса” деген ураан астында өтөт.

Донорлук жыл сайын миңдеген адамдардын өмүрүн сактап, ден соолугун калыбына келтирүүгө жардам берет. 2023-жылдагы Бүткүл дүйнөлүк кан донорлор күнүнүн урааны – “Кан, плазма тапшыр, жашоону бөлүш жана муну көбүрөөк жаса” деп коюлду.

Өмүр бою кан куюуга муктаж болгон бейтаптарга жана ар бир адам кан же плазмадан баалуу белек жасоо менен ойной турган ролго багытталган. Мындан тышкары, кандын же плазманын үзгүлтүксүз донорлугунун маанилүүлүгү, бардык муктаж болгон бейтаптар өз убагында дарылануусу үчүн, ар дайым жана бүткүл дүйнө жүзү боюнча жеткиликтүү кан жана кан продуктуларынын туруктуу жана коопсуз запасын түзүү үчүн баса белгиленет.

Кампаниянын төмөнкү максаттары бар:

— кан тапшырган адамдарды белгилеп, ыраазычылык билдирип, көбүрөөк адамдарды кан донору болууга үндөп;

— дени сак адамдарды канды коопсуз жана мүмкүн болушунча тез-тез тапшырууга үндөө, кан куюуга көз каранды болгон бейтаптардын жашоо сапатын жакшыртууга жардам берүү жана дүйнөнүн бардык өлкөлөрүндө коопсуз кан запастарын түзүүгө салым кошуу;

— бардык өлкөлөрдө коопсуз кан продуктыларына жалпы жеткиликтүүлүктү камсыз кылуу үчүн ыктыярдуу акысыз кан жана плазманы үзгүлтүксүз донордук кылуунун маанилүүлүгүн баса белгилөө;

— улуттук, аймактык жана глобалдык деңгээлде кан куюу боюнча улуттук программаларды колдоо, бекемдөө жана каржылоо үчүн өкмөттөрдү жана өнүктүрүү боюнча өнөктөштөрдү мобилизациялоо.

Кандын тиешелүү кору үзгүлтүксүз, ыктыярдуу жана акы төлөнбөгөн кан донору аркылуу гана камсыздалат.

Бүткүл дүйнөлүк саламаттыкты сактоо уюмунун сунушу боюнча донордук канга болгон муктаждыкты канааттандыруу үчүн 1000 кишиге 40 донор туура келсе, бизде Кыргызстанда 5,5 гана түзөт.

“Бардык жарандар алдын ала жазылбастан кан борборуна (Ч.Айтматов көчөсү, 60) келип, иш күндөрү саат 8:00дөн 14:00гө чейин донор катары кан тапшыруу аркылуу жардам көрсөтө алат”.

Мындан тышкары, облустук кан борборлорунда жана Улуттук госпиталга барып да кан тапшырууга болот.

Кан тапшырууга кантип даярдануу керек?

Сиз донордук процедурадан 48 саат мурун спирт ичимдиктерин ичүүдөн баш тартышыңыз керек.

72 саат кан тапшыруу үчүн аспирин жана анальгетиктер бар дарыларды колдонбоңуз.

24 саат бою майлуу, ачуу, ышталган, сүт азыктары, жумуртка жана кофе алынып салынышы керек.

Эртең менен жеңил эртең мененки тамакты ичүү керек, ал эми процедурадан мурун донорго таттуу чай берилет.

Ошондой эле, кан берүүгө бир саат калганда тамеки тартуудан баш тартуу керек.

Кан тапшырууга кантип даярдануу керек, ким донор болбошу керек жана башка суроолор боюнча 0(312) 541913 телефону аркылуу жооп аласыз.

Categories: ЖАҢЫЛЫКТАР

Leave a Reply

Your email address will not be published.